Làm sao để kinh doanh có hiệu quả trên Internet?

Trang
web rất quan trọng đối
với một doanh nghiệp, nhưng nó quan trọng đến
mức nào và làm sao sử
dụng trang web để làm thay đổi môi trường kinh
doanh của doanh
nghiệp?

“Ở Việt Nam, hầu
như doanh nghiệp nào cũng có trang web. Điều này
tuy nghe rất quen
thuộc và đơn giản, nhưng có rất nhiều vấn đề cần phải
bàn đến,” ông Trần Hữu Linh, Phó cục trưởng
Cục Thương mại điện tử
và Công nghệ thông tin thuộc Bộ Công Thương,
đã mở đầu bài thuyết trình
về mức độ quan trọng của trang web đối với
doanh nghiệp như vậy.

Ông Linh cho rằng, việc đề cập
đến hiện trạng các trang web của doanh
nghiệp trong thời điểm hiện
nay, đặc biệt là khi bối cảnh nền kinh tế
đất nước đã thay đổi nghiêm
trọng sau thời điểm tháng 12/2008, là có lý
do.

Con số và vấn đề

Báo cáo mới
nhất của Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ ra rằng, có khoảng
25%
dân số Việt Nam, tức khoảng 20 triệu người, sử dụng Internet. Con
số
này được dự báo sẽ tăng gấp đôi chỉ trong vòng bốn năm tới. Khoảng
45%
doanh nghiệp Việt Nam có trang web (khoảng 80.000 tên miền .vn, theo

số liệu của Bộ Thông tin và Truyền thông). 

Riêng về thị
trường bán lẻ, có đến 65% số người
mua hàng tìm kiếm thông tin về mẫu
mã, thông số kỹ thuật, giá cả của sản
phẩm qua Internet trước khi
quyết định mua hàng. Trong số đó, có gần
30% – chủ yếu là giới trẻ –
có quyết định mua hàng chịu ảnh hưởng của
Internet.

Chưa hết, ứng dụng thương mại điện tử tại Việt Nam được
xác định đã vượt
qua mức khởi đầu và hiện ở mức thứ hai, tức là các
doanh nghiệp đã dùng
các công cụ tiếp thị trực tuyến (e-marketing),
thông qua các trang web,
e-mail, tham gia vào các sàn giao dịch trên
mạng. Khoảng 90% doanh
nghiệp thiết lập việc nhận đơn đặt hàng bằng
các phương tiện điện tử như
e-mail, fax, điện thoại. Có đến 35%
doanh nghiệp có doanh thu từ thương
mại điện tử và mức doanh thu này
chiếm từ 15% trở lên trong tổng doanh
thu.

Honda
Vietnam đã rất thành công khi tổ chức trang web của mình với nội
dung
phong phú, cho phép khách hàng ở bất kỳ nơi đâu cũng có thể xem
kiểu
dáng xe, giá cả, danh sách đại lý… Trong lúc đó, nhờ quản lý và
cung
cấp vé qua trang web, hãng hàng không Jetstar Pacific cho biết đã
có
thể sắp xếp để bán vé máy bay với giá rẻ. Vietnam Airlines cũng đã
bắt
đầu triển khai hình thức bán vé qua mạng, mang lại sự tiện lợi cho
khách
hàng.

Tuy nhiên, những con số lạc quan
nói trên không khỏa lấp được bức tranh
kinh doanh u ám do ảnh hưởng
của khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Ông Linh
cho biết, doanh nghiệp
Việt Nam đang phải đối mặt với hai vấn đề trái
ngược nhau: cắt giảm
chi phí đến mức thấp nhất, nhưng vẫn tiếp tục chi
tiêu để quảng bá,
tiếp thị hàng hóa. Vậy phương thức nào có thể hỗ trợ
hoạt động kinh
doanh có hiệu quả trong lúc kinh tế khó khăn như hiện
nay? Theo ông
Linh, hãy đầu tư mạnh cho trang web.

“Một
trang web hữu hiệu sẽ là một công cụ tiếp thị tích cực cho
doanh
nghiệp, giúp doanh nghiệp xây dựng kế hoạch chào hàng, kết nối và
duy
trì các mối quan hệ với khách hàng”,
ông Linh nói.

Tuy nhiên, hiện trạng trang web
của các doanh nghiệp Việt Nam còn đặt ra
những vấn đề cần giải
quyết.

Phần lớn các trang web này chuyển
tải nội dung không hướng đến khách
hàng nên dẫn đến tình trạng nhiều
trang web đã đăng cả thông tin và hình
ảnh hội họp trong nội bộ
công ty. Đó là chưa kể đến trình độ thiết kế
trang web còn hạn chế,
nhiều doanh nghiệp quá chú trọng đến hình thức
như dùng nhiều flash,
màu sắc lòe loẹt, gây rối mắt.

Nhưng điều đáng tiếc nhất là
nhiều trang web có tần suất cập nhật rất
kém, làm cho người đọc thấy
chán, số lượng truy cập thấp dần. Người lãnh
đạo doanh nghiệp nếu
không hiểu nguyên nhân thì có thể đánh giá trang
web rất kém và không
có ích.

Cũng có trường hợp doanh nghiệp
có trang web đẹp nhưng không biết cách
quảng bá nên ít người biết
đến. Và cuối cùng, một trang web được xây
dựng với ý đồ hỗ trợ kinh
doanh không thể thiếu công cụ thanh toán trực
tuyến. “Theo tôi, các doanh nghiệp phải xem xét
và điều chỉnh những
điểm này nếu muốn dùng trang web như một công cụ
hỗ trợ kinh doanh trong
thời điểm kinh tế khó khăn,” ông Linh khuyên.

Những yếu tố then
chốt

Đầu tư hạ tầng băng thông rộng.
Theo Giáo sư Trần Vũ Hòa – người đang
giảng dạy về thương mại điện tử
tại Đại học New York (Mỹ), đồng thời là
Chủ tịch Hội đồng Quản trị
Tập đoàn WorldSoft – cũng như ở Việt Nam,
tình hình kinh tế suy thoái
khiến hàng loạt doanh nghiệp nhỏ và vừa của
Mỹ bị đóng cửa, người sử
dụng quay hẳn sang dùng Internet từ việc mua
bán qua mạng, thanh
toán trên mạng cho đến quảng cáo, tiếp thị sản phẩm
và dịch vụ.

Nhưng điều khiến thương mại điện tử ở Mỹ và nhiều nước
khác gần Việt Nam
phát triển mạnh mẽ là do họ đã đầu tư cho băng
thông rộng để bảo đảm
giao dịch thông suốt trên xa lộ thông tin. “Muốn phát triển thương
mại điện tử,
Việt Nam cần có kế hoạch phát triển băng thông song song
với việc
phát triển các ứng dụng, quan tâm đến vấn đề bảo mật để tạo sự
tin
tưởng nơi người sử dụng và thu hút các doanh nghiệp tham gia,”
ông Hòa nói.

Biết khách hàng của mình là ai. Ở góc độ doanh nghiệp,
Giám đốc Tiếp thị
của Tập đoàn WorldSoft – ông David Trần, cho rằng
giới lãnh đạo doanh
nghiệp phải xác định rõ khách hàng của mình là
ai, thị trường của mình ở
đâu trước khi lên kế hoạch xây dựng trang
web.

Trang eBay nổi tiếng thành công nhờ hiểu được thị hiếu
của khách hàng,
nên thường đặt những sản phẩm mà khách hàng của họ
quan tâm ở trang chủ
với hình ảnh rất to. YouTube nổi tiếng với video
và chủ nhân YouTube
hiểu rất rõ ý thích xem video và không tiếc thời
gian để xem video của
khách hàng. Vì vậy, YouTube luôn có hàng loạt
các video có nội dung liên
quan đến chủ đề đang xem và đặt chúng ở
vị trí mà người sử dụng rất dễ
tìm.

Tập trung
vào khách hàng cốt lõi. Cũng có cùng ý kiến như David Trần,
ông
Thomas Wanhoff, đến từ Công ty Tư vấn Vina Consulting, khuyên các
doanh
nghiệp muốn biến trang web thành công cụ kinh doanh thật sự, cần
tập
trung vào khách hàng cốt lõi.

Amazon là một trang web thương
mại điện tử đã bắt đầu bằng việc bán sách
dù chẳng ai nghĩ bán sách
mang lại thành công lớn trong tương lai.
Amazon đã thành công nhờ tập
trung vào ngành nghề kinh doanh chính là
bán sách qua mạng và bám
chắc khái niệm “chiếc đuôi dài” (long-tail).
Khái niệm này được hiểu
như sau: những cuốn sách bán chạy nhất
(best-seller) chưa hẳn là
những cuốn sách được bán nhiều nhất về số
lượng, nhưng những cuốn
sách bán với số lượng ít hơn nhưng ổn định qua
nhiều năm liên tiếp
lại mang đến cho Amazon doanh thu cao gấp nhiều lần
so với các quyển
best-seller.

Nghĩa là bên cạnh những cuốn sách
bán chạy nhất, Amazon còn bán cả những
quyển sách không phải là
best-seller. Amazon đã làm mọi cách để tạo
thuận lợi cho khách hàng,
như tìm nhà phân phối để có được mức giá tốt
nhất để khách hàng có
thể mua sách với giá rẻ hơn, mua nhiều sách hơn,
và tạo ra một môi
trường kinh doanh dài hạn.

Chính nhờ chiến lược này mà
trong một thời gian rất ngắn, Amazon cải
thiện được các khoản thu và
khoản nợ của công ty.

Tận dụng các công cụ có sẵn trên
Internet. Công nghiệp Internet bắt đầu
từ trang web, mạng xã hội như
Zing ở Việt Nam hay Facebook, MySpace,
Yahoo 3600 ở Mỹ. Thomas
Wanhoff cho rằng, đây là những nơi mà mọi người
có thể tụ họp với
nhau để chia sẻ cảm xúc, kiến thức, thông tin cho nhau
nên các doanh
nghiệp hãy tận dụng những công cụ này để tiếp thị cho
mình. Name
Cheap là một dịch vụ bán tên miền trực tuyến và họ đã tận
dụng
Twitter – giống như blog nhưng được viết ngắn gọn với 140 từ – để
làm
truyền thông cho mình.

Name Cheap đã mở một tài khoản
Twitter và tổ chức những cuộc thi nhỏ để
khách hàng chú ý đến mình
hơn, chỉ trong vòng một tháng số lượng người
đọc theo (follower) đã
tăng từ 200 đến 4.000 người. Những người này
không chỉ đọc tin về
dịch vụ của Name Cheap trên Twitter mà còn đọc trên
trang của Name
Cheap. Dĩ nhiên, số lượng người đọc đã tăng 10%, doanh
số của Name
Cheap đã tăng lên đến 20%.

E-mail cũng là một công cụ tiếp
thị tốt cho doanh nghiệp. Ví dụ, doanh
nghiệp có thể dùng e-mail để
gửi thông tin sản phẩm đến cho khách hàng.
Tuy nhiên, có một công cụ
rất hữu hiệu khác là Gmail của Google. Bạn có
thể tận dụng công cụ
này để quảng cáo rất tốt, vì mặc dù số lượng người
dùng Gmail tại
Việt Nam rất lớn nhưng các đối thủ cạnh tranh với công ty
bạn có thể
chưa dùng đến nhiều. Tiếp đến là dùng chương trình chat như
Google
Talk và Yahoo! Messenger, Skype và MSN, trong đó Yahoo! Messenger
và
Skype được dùng phổ biến ở Việt Nam, để giao tiếp với khách hàng.